1940-1945
https://www.backtonormandy.org/jordaan-tekeningen.html
In dezelfde straat, waar Himmler' Gestapo haar hoofdkwartier in Amsterdam had opgeslagen, aan de poort van deze hel, werkte Jordaan voort.
Het zal wel altijd een raadsel blijven, hoe de man, die feller en hardnekkiger dan wie ook in het openbaar de verwaten barbarij der Nazi-horde tot het laatst toe had gehekeld, toen zij ons land overstroomde, door haar beulsknechten ongemoeid werd gelaten.
De gunst, hem door het lot betoond, is net onvergolden gebleven.
Voorshands was in een Nederland, waar de vrijheid geen huis meer had, geen plats voor zijn vermaarde spotprent - een goedmoedige grol soms, soms een striemende hoon, of laatstelijk ook een bijna wanhopige kreet in een wereld, die ziende blind bleef - zooals die gedurende vele jaren, week in week uit, in snelle reactie op dikwijls heftige discussies in een kring van vrienden in allerijl werd vervaardigd om binnen enkele uren ter perse te gaan.
Onder de voortdurende dreiging eener fatale ontdekking bij den arbeid in de volkomen eenzaamheid van een teekenkamer, waaruit alle sporen en vruchten daarvan op ieder moment moesten kunnen verdwijnen, werd echter alras een grooter werk ondernomen, in onwrikbare trouw aan de eigen roeping, zonder eenig uitzicht op onmiddellijke voldoening en met een opnieuw typisch Hollandsch gebleken onverzettelijkheid in de verwachting van een misschien verre toekomst, waarin zijn boodschap gehoord en van noode zou kunnen worden.
Zooals in de heviger werkelijkheid van het droombeeld moeizaam verdrongen en onvoldoende overwonnen oerdriften de mogelijkheden en wetmatigheden van het leven van allen dag doorbreken, zoo zagen wij de brave kleinburgerlijkheid van ons bestaan verstoord door het woest geweld, de brutale leugen en het villen sadisme van de fascistische terreur en den strijd die daartegen door de Gideonsbenden van het verzet werd aangebonden. Zoodra zij geweken zijn, worden booze droomen en de barre maar kostelijke leering, die daaruit valt te puren, in den regel maar al te gaarne en snel vergeten.
Het schrikbeeld van dezen tijd aan de eigen en komende generaties in te prenten, was het doel, dat Jordaan zich kennelijk stelde, toen hij zich zette tot het hachelijk maar heilzaam ondernemen hetzelve met alle zeggingskracht en het uiterste van zijn technisch kunnen, onder de veelal ondragelijke spanning der gebeurtenissen zelve, zonder aflaten, van moment tot moment, vast te leggen in een serie teekeningen, die, in dit album bijeengebracht, thans gepubliceerd kunnen worden in een bevrijd Nederland, dat een gelukkiger Nederland zal kunnen worden wanneer het de harde lessen van het jongste verleden blijkt te hebben verstaan en niet te zullen verbeten.
